Erfgoed met een nieuwe functie

In het volledig gerestaureerde voorfiltergebouw op onze productielocatie Katwijk is een doos-in-doos constructie gecreëerd voor de verwerking van spoelwater. Een innovatieve zuiveringstechniek met minder reststromen en een uitbreiding van de drinkwatercapaciteit in betere harmonie met de natuur. Maandag 28 november openden Burgemeester Visser van de gemeente Katwijk en Wim Drossaert, directeur van Dunea, deze spoelwaterverwerkingsinstallatie.

Dunea staat voor de grote uitdaging om iedereen elke dag van water te blijven voorzien. De komende jaren zijn forse investeringen nodig om aan de groeiende vraag naar drinkwater te kunnen voldoen. "Door de snelle groei van de bevolking moeten we alle zeilen bijzetten om voldoende drinkwater te kunnen blijven leveren. Bijvoorbeeld door de inzet van nieuwe bronnen en innovatieve technieken om het water te zuiveren”, aldus Wim Drossaert.

Daarnaast zoeken wij binnen het bestaande proces naar mogelijkheden om de capaciteit te vergroten. Ons duingebied Berkheide moet in 2026 jaarlijks 7 miljard liter extra leveren, waarvan 2 miljard liter inmiddels is gerealiseerd. Twee miljard liter kunnen we tijdelijk extra winnen uit diepe bronnen in de duinen.  De uitbreiding van capaciteit voor drinkwaterwinning in Berkheide betekent dat er ook op de productielocatie Katwijk aanpassingen gedaan moeten worden. Onder meer aan de bestaande spoelwaterverwerkingsinstallatie.

Industrieel erfgoed

Op de productielocatie Katwijk wordt al meer dan 140 jaar lekker en betrouwbaar drinkwater gemaakt. Voor de zuivering van het duinwater werd in 1912 het voorfiltergebouw geplaatst. Met de filterbakken, een ontijzeringsinstallatie en beluchtingssproeiers werd oppervlaktewater voorgefilterd. In 1955 werd aan de westzijde van het voorfiltergebouw een deel aangebouwd om de capaciteit uit te breiden. Deze uitbreiding werd in 2000 gesloopt.

Omdat Dunea met maatschappelijk geld werkt mag er alleen geïnvesteerd worden in monumenten als het gebouw ook weer wezenlijk onderdeel uit gaat maken van het drinkwaterzuiveringsproces. Met het buiten bedrijfstellen van het voorfiltergebouw raakte het gebouw dan ook in verval. Maar Dunea heeft oog voor haar cultureel en industrieel erfgoed. “We vinden het fijn dat we een rijksmonument hebben kunnen opknappen ten behoeve van de drinkwaterwinning," zegt Drossaert.  “Samen met de erfgoedcommissie, de gemeente Katwijk en de omgevingsdienst hebben wij, in samenwerking met aannemer K. Dekker, nieuw leven geblazen in dit prachtige gebouw”, vult Vincent, Projectmanager installaties bij Dunea, aan.

Innovatie

In het volledig gerestaureerde voorfiltergebouw is een doos-in-doos constructie gecreëerd voor de verwerking van spoelwater. “Spoelwater komt vrij als de snelfilters worden schoongespoeld. Het spoelwater gaat eerst naar een bezinkbuffer, waarna het via de vlokvormer en een nieuwe pompput in het voorfiltergebouw komt”, legt Vincent uit.

Voor de zuivering van het spoelwater is in het voorfiltergebouw een nieuwe ruimte gerealiseerd, met drukfilters en een UV-installatie. Vanaf hier gaat het gezuiverde spoelwater terug naar de primaire snelfilters om drinkwater te worden.

De reststroom uit de spoelwaterverwerking wordt gerecirculeerd op het bestaande zuiveringsproces. Hierdoor ontstaat er een uitbreiding van 90 m3 per uur aan drinkwatercapaciteit.

Natuurwaarden

Het nieuwe proces gaat efficiënter om met de waterstromen dan het oude systeem van terugwinning via putten bij de spoelplas. Door het nieuwe systeem kan Dunea de spoelwaterplas opheffen en inrichten ten behoeve van ontwikkeling van droog duingrasland (grijze duinen). Vrij voor natuurherstel. Ook is er gezorgd voor een betere afscherming van het slibdepot op de locatie zodat er geen materiaal kan verwaaien.

Win-Win

Deze innovatieve zuiveringstechniek zorgt voor minder reststromen, een betere harmonie met de natuur en een uitbreiding van de drinkwatercapaciteit. Een installatie die al 110 jaar zorgt voor schoon en betrouwbaar drinkwater is daarmee klaar voor de toekomst.

Film

In een mooie animatie op ons YouTube-kanaal laten we de ontwikkelingen van het monumentale voorfiltergebouw vanaf 1912 tot nu zien. Bekijk die video hier.