Uitgelicht: GenX

GenX en drinkwater

De uitstoot van de stof GenX en het effect daarvan op waterkwaliteit en de omgeving krijgt sinds 2017 regelmatig aandacht. Belangrijk om te weten is dat uw kraanwater toen en nu voldoet aan de zeer strenge eisen die in Nederland gelden voor drinkwater en is voor iedereen veilig om te drinken. 

In 2017 bleek GenX voor te komen in de lucht, grond en het water van Zuid-Holland-Zuid, maar ook in de bron die Dunea gebruikt voor het maken van drinkwater: de Afgedamde Maas, op de grens van Gelderland en Brabant. Omdat wij vinden dat dit soort stoffen helemaal niet in het water horen gingen wij op zoek naar de bron. Wat bleek: de uitstoot of lozingen van Chemour-Dordrecht hadden niet direct effect op (de bronnen voor) ons drinkwater, maar kwamen van een vervuilingsbron stroomopwaarts. Het bedrijf in Helmond stopte haar activiteiten en daarmee namen de gemeten waarden direct substantieel af.

Hoe is het nu?

De meettechnieken waarvan wij gebruikmaken zijn zo verfijnd, dat meting tot op nano-niveau mogelijk is. Zelfs met deze meettechnieken meten we al geruime tijd bijna geen GenX meer in onze bron en dus ook niet in het drinkwater. Het is dus nog niet helemaal nul, maar zo laag dat de meting op de grens zit van wat je betrouwbaar kunt meten.

Hieronder de meest recente onderzoeksuitslagen. 1 nanogram = 1 miljardste gram per liter. Op dit moment meten we minder dan 1% van wat het RIVM als een veilige concentratie ziet.

GenX Richtwaarde RIVM (= onder de richtwaarde is veilig)	Productielocatie Monster	Productielocatie  Katwijk	Productielocatie Scheveningen
Nanogram/liter	Gem. Nanogram/liter	Gem. Nanogram/liter	Gem. Nanogram/liter
150	0,95	0,98	1,2

Hier ziet u van welke productielocatie u water krijgt.

Veilig drinkwater

Het is belangrijk dat GenX ruim onder die richtwaarde blijft, want het is een zeer moeilijk verwijderbare stof. Het kan helaas niet uit water gehaald worden door het te koken of te filteren en het passeert zelfs onze robuuste zuivering. Daarom is het zo belangrijk dat het zo min mogelijk in het milieu komt. Zie ook: RIVM over GenX en gezondheid.

Hoe controleert Dunea de waterkwaliteit?

Het water van onze bron, de Afgedamde Maas, wordt continu gecontroleerd. Gedurende het gehele zuiveringsproces, in het distributienet en bij klanten thuis neemt Dunea monsters om de kwaliteit van het drinkwater te toetsen aan de normen. Om de GenX-vervuiling in de gaten te houden, doen we extra metingen en laten de watermonsters onderzoeken door een onafhankelijk en specialistisch laboratorium van de Vrije Universiteit Amsterdam.

Wat zit er nog meer in drinkwater?

Drinkwater bevat een heel scala aan mineralen en elementen. De kwaliteitseisen waaraan drinkwater moet voldoen, zijn vastgelegd in de wet. Voor een groot aantal stoffen is de maximale toegestane concentratie beschreven die in het drinkwater aanwezig mag zijn. Deze normen vallen onder verantwoordelijkheid van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het ministerie laat zich hierbij adviseren door deskundigen zoals de Gezondheidsraad. Wij laten ons water continu toetsen aan de normen. De periodieke kwaliteitsrapporten over het drinkwater van onze productielocaties Katwijk, Monster en Scheveningen, zijn online beschikbaar.