10 oktober 2023

Waterkwaliteit in de media

Oppervlaktewater in Nederland – dus ook het rivierwater van de Maas - is vervuild met allerlei stoffen uit industrie, landbouw en huishoudens – meer dan gezond is en meer dan wettelijk mag. Dunea blijft er aandacht voor vragen, want een schone leefomgeving is essentieel voor duin en water. Er zijn veel publicaties geweest de afgelopen tijd, waaronder over PFAS. We zetten de laatste ontwikkelingen op een rij.

FOCUS

In een reportage van tv-programma Focus over waterkwaliteit vroegen wij aandacht voor betere bronbescherming. Samen met waterkwaliteitspartner Het Waterlaboratorium kwam de uitvoerige monitoring in beeld en de groeiende zuiveringsuitdaging, terwijl die opgave juist kleiner zou moeten worden richting 2027, wanneer ook Nederland moet voldoen aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water. Het slootonderzoek van Leidse wetenschappers laat zien welke schade bestrijdingsmiddelen toebrengen aan het leven in de sloot. Hier kunt u de aflevering terugkijken: Drinkwater onder druk - Focus.

Jaarrapport RIWA-Maas

Ook het verschijnen van de jaarcijfers van RIWA-Maas hebben de drinkwaterbedrijven langs de Maas aangegrepen om de ernst en de urgentie van vervuiling van bronnen voor drinkwater – voorzien van harde feiten - onder de aandacht te brengen. In 2022 is in Nederland en België bijna 80 keer een overschrijding gemeten van de Europese streefwaarden. In totaal moesten drinkwaterbedrijven 62 keer een innamestop of -beperking instellen: Waterbedrijven: Maas wordt viezer door lozingen en klimaatverandering (nos.nl).

Grondstort Veense Put - Kamervragen

Op enkele kilometers afstand van ons innamepunt aan de Afgedamde Maas ligt zandafgraving de Veense Put met direct daarnaast een woonwijk. Die moet worden gestabiliseerd met extra grond. Omwonenden vertrouwen de grondkwaliteit niet en trokken aan de bel. Ook veronderstelde men onterecht dat de innamestop in maart gerelateerd was aan de grondstort. Dit leidde tot Kamervragen aan demissionair minister Harbers. Dunea heeft destijds de hoogste klasse grondkwaliteit ge-eist in verband met het drinkwaterbelang van de rivier. Dit is opgenomen in de vergunning. Tot nu toe zijn er in relatie tot de grondstort geen afwijkingen gemeten in het rivierwater. Uiteraard blijven we dit volgen. Vervuilde Veense put brengt drinkwaterkwaliteit in gevaar (bvnl.nl).

PFAS in zwemwater

Ook over regionaal oppervlaktewater verschenen berichten. Het ging om de impact van de uitstoot van Chemours naar de omgeving (tot wel 15km) en het aangewezen zwemwater in dat gebied. Enkele wateren liggen in de omgeving van klanten uit het leveringsgebied van Dunea. Ook dit is water dat schoon zou moeten zijn, maar dat niet in geen direct verband heeft met ons drinkwater uit de kraan. Het zeer beperkte aantal stoffen waarop een positief zwemadvies - ‘de blauwe vlag’ - wordt afgegeven, kwam daarmee in het vizier. Het RIVM oordeelde op basis van berekeningen op ‘slokjes binnenkrijgen’ dat zwemmen in die plassen niet schadelijk is voor de gezondheid. Zwemmen in omgeving van Chemours niet schadelijk voor gezondheid, voor Merwelanden is vervolgonderzoek nodig | RIVM

PFAS in de sloot

In augustus kwam het bericht dat een sloot in de Haagse wijk Leidschenveen hogere PFAS-waarden bevatten dan het oppervlaktewater rond Chemours in Dordrecht. De vervuiling komt uit het bedrijvenpark, maar in aangrenzende woonwijken ontstond onrust. Hoewel sloten geen bron voor drinkwater zijn voor Dunea, ontvingen wij vragen van klanten die ongerust hiervan bevestiging zochten.
Meer informatie over dit issue bij Hoogheemraadschap van Delfland.

Wat doet Dunea om PFAS uit drinkwater te houden/halen?

Betere bronbescherming eisen
Dunea-water begint als rivierwater uit de Maas of de Lek. Dit water moet van voldoende kwaliteit zijn om er in 10 stappen lekker en veilig drinkwater van te maken. Deze waterbron moet door overheden en bedrijven beter worden beschermd tegen vervuiling. Hiervoor gaan wij samenwerking aan als de Schone Maaswaterketen en agenderen we de problematiek via Vewin, RIWA-Maas en zelf: Beperk PFAS-lozingen snel nationaal (dunea.nl) en PFAS-verbod wordt urgenter (dunea.nl).
Een Europees PFAS-verbod steunen
In de EU wordt aan een algeheel verbod gewerkt. Dit is de enige oplossing om te voorkomen dat het steeds meer wordt, want PFAS verdwijnen niet. En we worden er als mens op heel veel verschillende manieren aan blootgesteld: via lucht, bodem, voedsel, (drink)water en gebruik van consumentenproducten. - Dunea steunt PFAS-verbod
Extra zuiveren totdat het niet meer nodig is (wanneer het PFAS-verbod er is en werkt)
We doseren extra poederkool in ons zuiveringsproces om zoveel mogelijk PFAS eruit te zuiveren. De meetwaarden na deze zuivering vindt u hier: Meetgegevens PFAS (dunea.nl)
Poederkool en PFAS komen in een afvalstroom terecht. PFAS verdwijnen met zuivering dus nog niet uit het milieu, totdat het op hele hoge temperaturen kan worden verbrand.
Nieuwe bronnen en zuiveringstechnieken
In verband met de uitbreiding van onze drinkwaterproductie (bevolkingsgroei) verkennen we zuiveringstechnieken als membraanfiltratie. Die verwachten we in 2030 operationeel te kunnen hebben: www.dunea.nl/dwtoekomst.