De toekomst van drinkwater nationaal

De uitdagingen waarvoor Dunea oplossingen ontwikkelt en medewerking vraagt van overheden, zijn breed gehoord. Experts van Dunea hebben input geleverd voor een landelijke basis over bronnen en zuiveringstechnieken om de drinkwatervoorziening tussen 2030-2050 veilig te stellen.

Op 20 maart publiceerde het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), het belangrijkste adviesorgaan van de overheid als het gaat om milieu en volksgezondheid, het rapport over de toekomst van de drinkwatervoorziening in Nederland na 2030. Dit rapport schetst de uitdagingen waarmee drinkwaterbedrijven worden geconfronteerd en verkent de inzet van zowel conventionele als alternatieve, onconventionele waterbronnen en nieuwe zuiveringstechnieken, inclusief de voor- en nadelen hiervan. 

Conventionele en onconventionele drinkwaterbronnen 

Uit het rapport blijkt dat de beschikbaarheid van de conventionele bronnen voor drinkwater: zoet grond- en oppervlaktewater, onder druk komen te staan door onder meer klimaatverandering (droogte) en een stijgende drinkwatervraag (groei bevolking en economie). Daarom worden aanvullende, onconventionele bronnen verkend, zoals regenwater, brak grondwater en gezuiverd rioolwater. 

Het RIVM verwacht echter dat onconventionele drinkwaterbronnen slechts een beperkt deel van de verwachte groei kunnen opvangen. De zuivering van onconventionele bronnen tot op het niveau van drinkwater vraagt namelijk een grotere inspanning: er zijn hogere kosten en specifieke milieuontheffingen nodig om ze in te zetten. Daarbij speelt dat conventionele bronnen nog wel beschikbaar zijn of beschikbaar zijn te maken. In Nederland wordt immers slechts 1,7% van het zoete water gebruikt voor de drinkwatervoorziening. 

Dunea’s Drinkwater voor de Toekomst 

Dunea herkent deze uitdaging. Ook Dunea is bevraagd op welke scenario’s zij uitwerken om onder de veranderende omstandigheden nog steeds voldoende water van wettelijk vastgestelde kwaliteit te leveren. Ons ‘Programma Drinkwater voor de Toekomst’ was een rijke bron om het gesprek met RIVM goed aan te gaan. Voor wat betreft de technologische uitdaging hebben we onze (onderzoeks)ervaringen gedeeld. Kwalitatief en kwantitatief onaantrekkelijkere bronnen vereisen vaak meer technologie zoals membraantechnologie of geavanceerde oxidatie. 

Bescherm het natuurlijk kapitaal 

Ook benoemde Dunea de waarde van de combinatie van duininfiltratie en natuurbescherming. Beide zijn stevig verankerd in het DNA van Dunea en een goed voorbeeld van meervoudig ruimtegebruik. Het belangrijkste punt blijft ‘bronbescherming en bronaanpak’. Dunea heeft hierin een duidelijke strategie en werkwijze. Hoe schoner de bron hoe beter. Wat er niet inzit, hoeft er ook niet uit. Ondoelmatig toepassen van technologie lost misschien lokaal voor één partner iets op maar kan contra productief zijn voor de keten. Ook voor reststromen van membraantechnologie geldt hoe schoner de bron, hoe beter, want des te beperkter de reststroomproblematiek. 

Beleid onderstreept 

Dunea werkt op dit moment met haar stakeholders uit hoe de drinkwateropgave van de nabije toekomst (2030-2040) kan worden versterkt door toepassing van membraantechnologie en inname vanuit het regionale watersysteem van de hoogheemraadschappen. De rapportage van het RIVM laat zien waarom we nu al aan de slag moeten om ook tussen 2030-2050 de drinkwatervoorziening veilig te stellen. 

Belangrijkste bevindingen 

  • Conventionele bronnen blijven essentieel: Ondanks de verkenning van nieuwe waterbronnen blijven zoet grond- en oppervlaktewater de komende 20 tot 30 jaar de belangrijkste bronnen voor drinkwater.
  • Aanvullende zuiveringsstappen: Extra zuiveringsstappen kunnen nodig zijn om de waterkwaliteit te garanderen, maar je wil dit liever voorkomen. Ze brengen namelijk hogere kosten en een hoger energie- en waterverbruik met zich mee. Bovendien blijven er reststromen over bij deze zuiveringen, waar nog geen goede afvoer- en verwerkingsmogelijkheden voor zijn.
  • Regionale verschillen: De beschikbaarheid en kwaliteit van drinkwaterbronnen verschillen per regio, waardoor de keuze voor nieuwe bronnen en zuiveringstechnieken maatwerk vereist.
  • Klimaatbestendigheid: Drinkwaterbedrijven nemen maatregelen om beter bestand te zijn tegen periodes van droogte en wisselende waterkwaliteit.

Meer informatie

Contactpersoon: Willemijn Bouland-Oosterwijk, programmamanager Drinkwater voor de Toekomst 

Ik wil dit artikel delen